• مشاهده تمامی اخبار

  • اخبار صنفی

  • مشاهیر وکالت

  • مقالات

  • قرارداد حق الوکاله

  • تخلفات انتظامی

  • قوانین و مقررات جدید

  • نظریات مشورتی

  • مصوبات هیات مدیره

  • اخلاق حرفه ای

  • معرفی کتاب

  • چهره ها در عدلیه

  • نغز نامه

  • گوشه های تاریخ

  • همایش های حقوقی

  • فرهنگی و هنری

  • عکس هفته

  • لایحه جامع وکالت رسمی

  • آداب الدعوی -نوشته رحمان زارع

  • مشاهیر قضاوت

  • رقص آتش - نوشته رحمان زارع

  • مصاحبه ها

  • زنان و کودکان

  • حقوق بین الملل

  • حقوق و سینما

  •  
    • چرا دكتر كاتوزيان پدر علم حقوق ايران نام گرفت

      امیر حسین آبادی - وکیل دادگستری

          روز سه شنبه 11شهريورماه قلب استاد علم و اخلاق و عدالت از تپيدن بازايستاد و جامعه حقوقي كشور را سوگوار كرد. طي اين چند روزه در تمام اعلاميه ها، پوسترها، پيامك ها واخباري كه به مناسبت سوگ استاد منتشر يا از رسانه ها پخش شد، جمله «پدر علم حقوق ايران» به چشم مي خورد.بحث درباره ابعاد علمي، اخلاقي و شخصيت و منش دكتر كاتوزيان موضوعي نيست كه در گنجايش يك مطلب كوتاه روزنامه يي باشد. چندين مقاله و كتاب لازم است تا اين ابعاد بررسي و شكافته شود. تاليف حدود 50جلد كتاب حقوقي گواه صادقي برخدمات آن روان شاد به حقوق اين كشور است. تخصص ايشان حقوق خصوصي بود و بخش عمده يي از كتاب ها در زمينه حقوق مدني است ليكن كتاب مباني حقوق عمومي كه در سال 1377 به رشته تحرير درآوردند يكي از منابع مهم تحقيق براي استادان و دانشجويان دوره تحصيلات تكميلي حقوق عمومي است. همين طور كتاب « اعتبار امر قضاوت شده» كه جزو اولين تاليفات استاد فقيد است، در بخشي از آيين دادرسي مدني در نوع خود بي نظير است. هركس كمترين آشنايي با علم حقوق داشته باشد به نقش دكتر كاتوزيان و تاليفات ايشان در باروري و غناي حقوق ايران پي خواهد برد، به طوري كه مي توان گفت نام دكتر كاتوزيان با حقوق ايران عجين شده است.به خاطر دارم در يكي از جلسات دفاع پايان نامه دكترا، يكي از اساتيد داور به دانشجو ايراد گرفت كه بخش عمده يي از رفرانس ها، منابع و مآخذ شما نوشته هاي دكتر كاتوزيان است به طوري كه اگر كتاب هاي آقاي دكتر كاتوزيان را از آن حذف كنند، چيزي باقي نمي ماند. نگارنده پاسخ دادم كه نه تنها از اين پايان نامه كه اگر كتاب ها و نام دكتر كاتوزيان را از حقوق ايران حذف كنند آيا چيزي براي حقوق باقي مي ماند؟ حال ببينيم چه چيزي سبب شده تا عنوان پدر علم حقوق ايران به طور خودجوش به دكتر كاتوزيان داده شود.
          شايد اولين تصوري كه به ذهن مي رسد اين است كه چون پدر بنيانگذار و بزرگ هر خانواده است و نقش اساسي و راهبردي دارد دكتر كاتوزيان هم پيشكسوت بزرگ خانواده حقوق است كه عنوان پدر به اين مناسبت شايسته ايشان است.اين مطلب ممكن است از جهتي درست باشد زيرا اگرچه كاتوزيان بنيانگذار حقوق نوين در ايران نيست و استادان ايشان از قبيل مرحوم دكتر سيدحسن امامي، دكتر شايگان و سايران قبل از ايشان حقوق نوين را در ايران پايه گذاري كرده اند ليكن از اين جهت كه دكتر كاتوزيان براي اولين بار عدالت و اخلاق را وارد علم حقوق كرد بايد ايشان را پدر عدالت و اخلاق در حقوق ناميد. مناسبت اساسي كه به نظر اينجانب مي توان دكتر كاتوزيان را پدر علم حقوق ناميد شاگردان و دست پروردگاني است كه آن مرحوم تربيت كرده اند و امروزه بعضي از آنان جزو سرشناس ترين حقوقدانان مملكت هستند. به ياد مي آورم چند سال قبل كه دانشگاه آزاد بيرجند بزرگداشتي براي ايشان برگزار كرد استاد فرمودند اگر من هيچ كاري در حقوق نكرده بودم و كتابي ننوشته بودم بعضي از شاگرداني كه تربيت كرده ام براي اداي دين من به علم حقوق كافي بود. ذكر اين مطلب براي اين است كه دوستان و همكاران به ويژه شاگردان خاص آن بزرگوار به مسووليت سنگيني كه در ادامه راه ايشان دارند پي ببرند. باز خردادماه همين امسال بود كه دانشگاه فردوسي و آزاد مشهد بزرگداشت هايي ترتيب دادند و من حقير كه در دانشگاه آزاد يكي از سخنرانان بودم هنگامي كه پشت تريبون قرار گرفتم و نگاهي به جمعيت داخل سالن انداختم متوجه شدم چهار نسل حقوق در جلسه حضور دارند كه به طور مستقيم و غيرمستقيم از خرمن علم استاد خوشه چيني كرده اند- به ايشان عرض كردم در اين مجلس فرزندان، نوادگان و نتيجگان شما حضور دارند.واقعيت اين است كه دكتر كاتوزيان دانشجويان را فرزندان معنوي خود مي دانست و با بزرگ منشي تمام مانند «پدر خوب خانواده» برخي دانشجويانش را «فرزندم» خطاب مي كردند، اين كلمه يي است كه بارها مي فرمودند كه مرحوم استاد سنگلجي درباره خود ايشان به كار مي بردند.مناسبت هاي متعدد ديگري مي توان بيان كرد كه عنوان پدر علم حقوق را درباره استاد روان شاد توصيف مي كند كه اين نوشتار گنجايش آن را ندارد.
          به قول خواجه شيراز: بس نكته غيرحسن ببايد كه تا كسي/ مقبول طبع مردم صاحب نظر شود و اين نكات همگي در وجود مبارك دكتر كاتوزيان جمع بود. روانش شاد، راهش پررهرو و شمع مكتب ايشان كه همانا عدالتخواهي و اجراي عدالت بود هميشه فروزان و پرفروغ باد.
         

       روزنامه اعتماد، شماره 3054 به تاريخ 18/6/93، صفحه 1 (صفحه اول)

    نظرات
    خدای بزرگ روح آن استاد عزیز را بیامرزد و همنشین امام حسین و اصحاب باوفایش بگرداندسلامتی اساتید خوبی چون استاد لنگرودی که هم اکنون نفسشان گرم است صلوات
    محسن تاجیک
    93/08/14
    نظر خود را ثبت کنید
    نام کاربر
    متن
       

    Design By Gitysoft