ابراهیم یوسفی محله - وکیل دادگستری
بررسی وقایع و حوادث گوناگون پیش از پیروزی انقلاب در کشورمان نشان از حضور گسترده و چشم گیر وکلای دادگستری چه به صورت انفرادی و جه در قالب گروه های حقوقی و سیاسی دارد . کافیست که روزنامه های آن دوره مورد مطالعه قرار گیرد تا ملاحظه شود وکلای دادگستری به عنوان شخصیت های برجسته زمان و کانون وکلای دادگستری( در مراحل نزدیک به انقلاب) چه خدمات و اقدامات موثری را برای پیروزی انقلاب انجام داده اند. امید است نتیجه این بررسی های پژوهشی را بتوانم به زودی تقدیم کنم. اما به نظرم رسید که در این شماره از گاه شمار وکالت به دو دیدار وکلای دادگستری با امام خمینی( ره ) در دو مقطع زمانی نزدیک به پیروزی انقلاب اشاره ای داشته باشم.
از مجادلات اخیر در خصوص حضور وکلای دادگستری در فرود گاه مهرآباد به هنگام ورود امام به ایران که بگذریم ، اسناد منتشره حاکی از آن است که وکلای دادگستری در دو تاریخ ذیل و پس از ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به حضور امام خمینی( ره) رسیده و در این دو جلسه مسایل مهمی در خصوص نقش وکلاء در دادگستری پس از انقلاب و استقلال کانون وکلای دادگستری مطرح گردیده است :
۱- جلسه اول ۱۸ بهمن ۱۳۵۷ در مدرسه علوی
۲- جلسه دوم ۷اسفند ۱۳۵۷
دو جلسه را می توان در دو محور مورد توجه قرار داد:
محور اول: جدایی طبقات ملت ایران قبل از انقلاب و زمینه سازی انقلاب برای نزدیکی آنها و مشارکت همه در بازسازی ساختارها :
در دیدار مورخ ۱۸ بهمن ۱۳۵۷ در محل مدرسه علوی سیصد نفر از وکلا و قضات دادگستری حضور داشتند.
امام( ره ) در ابتدای بیاناتشان اظهار کردند:« من از جهتی باید اظهار تاسف بکنم و از جهتی باید اظهار شادمانی.آنکه موجب اظهار تاسف است این است که طبقات ملت ایران به واسطه فعالیت های اجانب همچون از هم دور شدند که ما در تمام عمر مواجه با این وجوه کریمه نشدیم. و هرکدام-هر صنفی- در یک طرف واقع شدند: دانشگاهی در یک طرف بود، روحانی در یک طرف بود، قضات دادگستری در یک طرف بودند ،علمای روحانی در یک طرف بودند و وکلای دادگستری همین طور. و این دستی بود که از اجانب در این مملکت فعالیت می کرد.» « آنچه اسباب خوشحالی است این است که این نهضت اسلامی ایران موجب شد که این اختلافات رو به نقصان گذاشت و رو به نابودی. الان این مجلسی که از آقایان قضات و آقایان وکلای دادگستری هست ،هیچ وقت برای ما نبوده است. ما حالا با شما مواجهیم و درد دل ها را با شما می خواهیم بکنیم . ما زیاد درد دل داریم آقا و آن درد دلی است که شما ها دارید.»
در دیدار دوم وکلای دادگستری مورخ ۷ اسفند ۱۳۵۷ نماینده وکلای دادگستری حاضر در نشست اظهار کردند: « ما هیچ وقت در خدمت دیکتاتوری نبوده ایم و و از امام استدعا داریم همان گونه که در تخریب رژیم فاسد سهمی داشته ایم اجازه دهند در بازسازی نیز سهم خود را اداء کنیم . تقاضای وکلا این است که ترتیبی داده شود همان طور که گفته اید دادگستری از بیخ و بن تغییر یابد، وکلا بمانند یک سرباز فداکار در این نوع تحول و دگرگونی شرکت فعالی داشته باشند.»
مرحوم امام در پاسخ اظهار کردند: «یکی از مسایلی که طی حکومت های گذشته وجود داشت ، نه ما و نه شما نتوانستیم زیر یک سقف جمع شویم.قبل از نهضت ما از هم دور بودیم این به واسطه فعالیت همه امیران و سرمایه داران رژیم بود. آنها سعی داشتند تمام اقشار را از هم دور نگه دارند و نسبت به هم بد بین کنند. چیزی را که ظرف ۲۰۰ سال خراب کردند ما باید باز سازی کنیم .همان طور که برای بر انداختن این رژیم با هم شرکت کردیم در ساختن و سازندگی با هم شرکت خواهیم کرد.باید اغراض شخصی را کنار گذاشت چون شیاطین در کمین هستند بنابر این همه باید دست به دست هم بدهیم و هر کس در طبقه خودش کوشش کند البته وکلای دادگستری باید بنشینند و درباره دادگستری که فجیعه بود فکر بکنند.»
محور دوم: لزوم وجود استقلال واقعی برای دادگستری و کانون وکلای دادگستری :
در دیدار ۱۸ بهمن ۱۳۵۷ مرحوم امام، دادگستری و کانون وکلای دادگستری را در رژیم سابق فاقد استقلال واقعی دانستند و بدین ترتیب بر لزوم وجود استقلالی واقعی و فراتر از سابق تاکید کردند:
«ما پنجاه سال است که هیچ چیز آزاد نداشتیم. همه شما می دانید آز آن وقتی که رضا شاه آمد تا آلآنی که من این جا نشسته ام ، ما غیر از این که حالا اخیرا شده است ، ما هیچ چیز آزاد نداشته ایم .نه مطبوعات آزاد داشتیم، نه یک دادگستری مستقل داشتیم ، نه یک کانون وکلای مستقل.همه اش آنها تصرف داشتند.....»
بنا به مراتب مذکور امید است با لحاظ این موضوع که استقلال چه برای وکیل و چه برای کانون وکلا در اندیشه رهبران انقلاب از اهمیت والایی برخوردار است، و وکلای دادگستری در پیروزی این انقلاب نقش چشم گیری را داشته اند ، شاهد تحقق این آرمان های متعالی باشیم.
منابع: ۱- مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی. سخنرانی در جمع وکلای دادگستری(ترفند استعمارگران) صحیفه امام ج۶ ص ص۸۸ تا ۹۲
۲- امام خمینی در دیدار با وکلای دادگستری : شیاطین در کمین هستند باید دست به دست هم داد. روزنامه کیهان. شماره۱۰۶۴۸ مورخ ۸ اسفند ۱۳۵۷ صفحه ۳.
نقل از وکلای ملت