رئيس اداره معاضدت قضايي گفت: کانون وکلا به طور مستقل بدون هیچ چشم داشتی به حمایت از حقوق افراد پرداخته و گسترش حقوق را وظیفه اصلی خود می‌داند و به هیچ وجه مخالف دادن وکیل رایگان به افراد بی‌بضاعت نيست اما ادامه اين امر حمايت دولت را مي‌طلبد.
به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، مقصود از معاضدت قضايي مساعدت و ياري به كساني است كه بواسطه عدم كفايت دارايي يا عدم دسترسي به مال خود، قدرت پرداخت هزينه دادرسي وحق الوكاله را ندارند و درنتيجه نمي‌توانند به مراجع قضايي رفته و حق خود را بگيرند.
طبق اصل 35 قانون اساسي هر فردي حق دارد در هنگام احضار به مراجع قضايي وكيل داشته باشد و كسي مي‌تواند از معاضدت قضايي بهره‌مند شود كه معسر يعني قادر به پرداخت هزينه دادرسي و حق الوكاله نباشد.
براي نهاد حقوقي و اداره معاضدت‌هاي قضايي در ايران ماموريت‌هاي ويژه‌اي تعريف شده است، خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، طي گفتگويي تفصيلي با "محمدرضا كاميار" رئيس اداره معاضدت قضايي، شرايط داشتن وكيل معاضدتي، پرداخت حق‌الوكاله وكيل معاضدتي و... را مورد واكاوي قرار داده كه در ادامه مي‌خوانيد.
* شهروندان برای استفاده از خدمات وکیل رایگان باید چه شرایطی داشته باشند؟
**شهروندان درصورتی که یک دعوای حقوقی(نه كيفري) مطروحه در دادگاه داشته باشند به دو شرط می‌توانند وکیل معاضدتی دریافت کنند یکی اینکه فاقد بضاعت مالی برای پرداخت حق الوکاله باشند كه در این صورت دادگاه حکم اعسار فرد بی بضاعت را صادر کرده و یا با ارائه استشهادیه به کانون، دارای وکیل معاضدتی برای پیگیری پرونده حقوقی خود می‌شوند.
کانون وکلا؛ استشهادیه را كه چندفرد آنرا امضا كرده‌اند، همراه با سوگند فرد بی‌بضاعت پذیرفته و هنگامی که بی بضاعتی وی بر ما مسلم شد دعوایی که قرار است مطرح شود مورد بررسي قرار گرفته و حقی که از مدعي سلب شده با داشتن وکیل معاضدتی حل می‌شود.
این نکته قابل ذکر استه که كانون تنها به خود متقاضی وکیل ارائه مي‌كند در نتيجه اگر فردی به طور غیابی خواستار وکیل معاضدتی باشد این امر امکانپذیر نیست. مثلا دو نفر شریک در یک ملک بوده و مي‌خواهند يك دعوي حقوقي مطرح كنند اما یکی از این دو نفر به کانون مراجعه و درخواست وکیل معاضدتی کرده و دیگری این کار را انجام نداده، ما تنها به فرد مراجعه کننده وکیل معاضدتی ارائه می‌کنیم.
*حق الوکاله وکیل معاضدتی چگونه تعیین می‌شود؟
** وکیل معاضدتي در اصل براي دفاع از فرد بی بضاعت كار كرده و در ازاي آن هيچ‌گاه حق الوکاله دريافت نمي‌كند و این امر کاملا به طور رایگان انجام شده و تنها در مواردی ممکن است در صورت برد پرونده حق الوکاله از معاضد گرفته شود، چون دعاوی مربوط به وکیل معاضدتی دعاوی غیرمالی بوده وصول حق الوکاله امري مشكل است.
*اگر بعدا محرز شود كه فرد بي بضاعت تظاهر به بی بضاعتی کرده طبق قانون چه برخوردی با وی می‌شود؟
**درصورت احراز دروغ گو بودن فرد بی‌بضاعت، هیچ گونه برخورد جدی با فرد نشده و تنها وکیل از ادامه رسیدگی به پرونده و دفاع از وي استعفا مي‌دهد و در نتيجه براي رسيدگي به دعوي خود وكيل ديگري اختيار كرده و حق‌الوكاله را نيز پرداخت مي‌كند.
*در تعيين وكيل معاضدتي كانون وكلا چه نقشي دارد؛ آيا وي از اعمال اين امر ذي نفع بوده و هزينه‌اي مطالبه مي‌كند؟
**در نظام حقوقی ما مشکلات وکیل معاضدتی بسیار زیاد بوده؛ چرا که وظیفه دفاع از حقوق ملت و محرومین به عهده دولت است، دولت باید برای محافظت از حقوق شهروندان اقدامات اساسی انجام دهد در حالی که این حمایت صورت نمی گیرد و براساس اصل 35 قانون اساسي حق داشتن وكيل حتي براي افراد بي بضاعت توسط دادگاه و وكلا انگاشته شده كه با اين مهم، دولت از حمایت این افراد سرباز می‌زند.
اما اين نكته قابل ذكر است كه کانون وکلا به طور مستقل بدون هیچ چشم داشتی به حمایت از حقوق افراد پرداخته و گسترش حقوق را وظیفه اصلی خود می‌داند و به هیچ وجه مخالف دادن وکیل رایگان به افراد بی‌بضاعت نبوده در حاليكه وكلاي بسیاری از کشورهای جهان، 50 ساعت خدمت مفید درسال انجام می‌دهند و براي بیش از آن نیز حق الزحمه دریافت می‌کنند اما در ایران هیچ گونه هزینه‌ای برای وکیل معاضدتی صورت نمی‌گیرد.
در پایان این نکته را بيان مي‌كنم که توسعه آگاهی‌های حقوقی مردم باعث سالم سازی جامعه می‌شود به همین جهت کانون وکلا با داشتن سرمايه انساني و دولت با داشتن منابع و بودجه کافی دست به دست هم بدهند تا استفاده از علم حقوق و مشاوره حقوقی نزد مردم بیشتر شود.