عبدالصمد خرمشاهي - وکیل دادگستری
آمارهايي كه در رابطه با علت يا ابزار وقوع قتل در كشور داده مي شود معمولاتقريبي است و هيچ وقت به طور قطع نمي توان در اين باره آمار دقيق ارائه كرد. شواهد و قرائن نشان مي دهد كه آمار مصرف مواد مخدر و اعتيادآور بالاست اما بايد به اين نكته توجه كرد كه در چرخه بروز جرائم، اعتياد و شخص معتاد گاهي معلول محسوب مي شوند و گاهي هم علت. يعني اعتياد و شخص معتاد در حلقه هاي وابسته تا تشكيل وقوع جرم جايي معلول به حساب مي آيد و گاهي هم علت. همه ما مي دانيم كه جرم و جنايت امري ذاتي و ژنتيكي نيست و هيچ انساني بالفطره و مادرزاد جاني به دنيا نيامده است و اين نابساماني هاي جامعه و مشكلات است كه فرد را به سمت ارتكاب جرم سوق مي دهد. در بررسي ها و تحقيقاتي كه در كل جهان صورت گرفته، مشخص شده است كه اعتياد -اعم از اعتياد به هر نوع ماده مخدر و محرك – نقش موثري در بروز انواع جرائم دارد. ممكن است اعتياد تنها عامل بروز برخي جرائم نباشد و يك جرم نتيجه مجموعه يي از علل باشد اما اعتياد مي تواند به عنوان يك عامل كامل كننده در انگيزه افراد براي انجام جرم و جنايت عمل كند. يعني بايد ديد چه مجموعه يي از عوامل دست به دست هم دادند تا به بروز جرم منجر شوند كه البته اعتياد هم مي تواند يك فاكتور بزرگ و قوي در ارتكاب جرم به حساب آيد. افزايش مصرف مواد مخدر در جامعه ما تبديل به يك معضل شده است كه شيشه در اين ميان رشد روز افزوني داشته است و شكي نيست در جرائمي كه در حال رخ دادن است مصرف مواد از هر نوعي نقش موثر و اساسي داشته و دارد. آمار ها نشان از اين دارد كه بخشي از زندانياني كه دوران محكوميت شان قطعي مي شود دچار اعتياد هستند كه اين نشان دهنده رابطه تنگاتنگ اعتياد و جرم است. به هر حال در رابطه با جرائمي كه ناشي از مصرف مواد مخدر يا محرك هايي مانند شيشه به وقوع مي پيوندند زنگ خطر مدت هاست كه به صدا در آمده و مدت هاست كه تعدد اين جرائم از خط قرمز ها نيز گذشته است. در بسياري از جرائمي كه در چند ماهه اخير صورت گرفته و پرونده هاي قتلي كه شخصا وكالت آنها را بر عهده داشتم ديده ام كه بعضا اقوام متهم عنوان مي كنند او در زمان انجام جرم شيشه كشيده و در حال خودش نبوده و نمي دانسته در حال انجام چه كاري است. توجه به همين موارد و نمونه ها نقش مخرب شيشه را در بروز جرائمي نظير قتل به راحتي ثابت مي كند. چون شيشه حالتي را در فرد ايجاد مي كند كه اراده اش مختل شده و توهماتي را در او ايجاد مي كند كه اگر اين مساله دركنار عوامل ديگري مانند مشكلات اقتصادي، خانوادگي و... قرار بگيرد به جهت از بين بردن حالت شك و ترديد در انسان، محرك بسيار خطرناكي در وقوع جرائم سنگين به شمار مي رود. به بيان ديگر صرفا مصرف شيشه باعث وقوع جرم نيست بلكه مي تواند به عنوان يك عامل تحريك كننده در كنار مشكلات اجتماعي و اقتصادي و خانوادگي قرار گيرد.آنچه مسلم است آمار جرائمي كه به نوعي با مصرف شيشه در ارتباط هستند به قدري است كه ما را در حال حاضر در شرايط بحراني قرار دهد و ما جاي پاي مواد مخدر و محرك را در رابطه با انواع جرائم مي بينيم. به نظر مي رسد شفاف سازي در زمينه ميزان جرائم ارتكابي كه مصرف شيشه به نوعي در آنها دخيل است مي تواند راهكارهايي را براي برون رفت از اين وضعيت مشخص كند.
روزنامه اعتماد، شماره ۲۴۳۲ به تاريخ ۱۱/۴/۹۱، صفحه ۱۲
و وبسایت کاسپین