نويسنده: حسين احمدي نياز- وکیل دادگستری
وكلاي دادگستري سخنگويان قانون اند.
(ويل دورانت، تاريخ تمدن)
انتظار مي رود كه نهادهاي اطلاع رساني، كانون هاي وكلاي دادگستري و قوه قضاييه و مطبوعات برنامه هايي براي شناخت، معرفي نقش و جايگاه وكيل مدافع دادگستري در جامعه برگزار مي كردند زيرا واقعيت مساله اين است وكيل مدافع دادگستري از يك سو در كمك به افراد براي رسيدن به حقوق خود، كمك به قاضي دادگاه براي صدور راي عادلانه و استدلال حقوقي و ارائه مشاوره هاي حقوقي براي آشنا كردن افراد با قوانين در زمينه موضوع مورد اختلاف نقش داشته و از سوي ديگر معضلي كه جامعه ما با آن دست به گريبان است عدم آگاهي شهروندان از مباحث و مسائل حقوق شهروندي و قوانين كشور است زيرا در حال حاضر به علت كثرت وسيع قوانين در كشور و عدم آگاهي مردم از مفاد همه اين قوانين و عدم پذيرش جهل به قانون، باعث شده است تا در حال حاضر طبق آمار قوه قضاييه بالغ بر 20 ميليون پونده مفتوح داشته باشيم كه حل اين معضل به تنهايي از توان قوه قضاييه خارج است و در اين زمينه وكلاي دادگستري مي توانند با نقش آفريني خود در امر دفاع و بيان استدلال حقوقي در تسريع رسيدگي و حل مشكلات حقوقي گام هاي اساسي بردارند. زيرا وكيل دادگستري براي موفقيت دراحقاق حقوق ستمديدگان و شهروندان نه تنها به آگاهي هرچه بيشتر ازقوانين و مقررات حقوقي وجزايي نياز دارند بلكه در نحوه استدلال و فن بيان، و آشنايي با علم جامعه شناسي، روانشناسي، فلسفه و اقتصاد آگاهي كامل داشته باشد. ابزار كار يك وكيل، قانون و شناخت جامع از علوم انساني است و از سوي ديگر جسارت، شجاعت، قدرت استدلال، خلاقيت ذهني و فن بيان خوب لازمه موفقيت وكيل مدافع دادگستري. مطلوبيت و آرزوي هر وكيل دادگستري كمك به افراد و اشخاص براي رسيدن به حق خود است. وظيفه اصلي وكيل مدافع دادگستري دفاع از حقوق مردم، قانون گرايي و نشر و ترويج علم حقوق است. وقتي كه قانون اصلاح گذرنامه در دستور كار كميسيون محترم مربوطه مجلس شوراي اسلامي قرار گرفت بسياري از حقوقدانان كه همگي جزو وكلاي دادگستري بودند به ماده 15 آن كه مقرراتي براي خروج يا داشتن گذرنامه دختران مجرد بالاي 18 سال بيان مي داشت به صورت علمي و حقوقي مبتني بر قانون اساسي و ساير قوانين اعتراضاتي كردند كه در نهايت باعث خروج موضوع از دستور كار مجلس شد كه اين نقش آفريني وكلاي دادگستري بايد در همه موارد باشد. واقعيت مساله اين است خدمت وكالت درتمام ادوار تاريخ و پيش همه ملت ها، از نقطه نظراجتماعي در رديف نجيب ترين و شريف ترين و پراهميت ترين خدمات به شمار آمده است. وكيل براي استقرار عدالت با دستگاه قضايي همكاري داشته و تمام نيروي فعال، معلومات و دانش حقوقي، نبوغ وهنر خود را دراختيار كساني قرار مي دهد كه شرف، خانواده، دارايي و زندگي آنان مورد مخاطره قرار گرفته است.
وكيل مدافع طرفدار حق و عدالت و حامي مظلوم و پشتيبان ستمديده است، وكيل راستين كسي است كه روي زخم ستمديده مرهم عدالت مي گذارد و از پاي بيوه زن مظلومي خار ظلم را خارج مي كند در يك جمله گره گشاي كار مردمي باشد كه دچار ستم شده اند.
ولتر بهترين جايگاه و كمال مطلوب خود در جهان را پيشه وكالت مي دانست و چهره هاي برجسته يي چون: گوته، دمتس، پوانكاره، گاندي، تاگور در صف وكلاي دادگستري بوده اند.
واقعيت مساله اين است كه دخالت وكيل مدافع دادگستري از نظر وقار دادگاه و هيمنه قضا و حفظ ظاهر آرام دادرسي و نشر و گسترش علم حقوق و دفاع از حقوق شهروندي يك ضرورت مسلم است زيرا اگر به اصحاب دعوي اجازه داده شود، خودشان تصدي دادرسي و بيان ادعاهاي خود را بر عهده گيرند، اغلب بيم آن مي رود كه از مقابله آنان، حس رقابت تحريك شده و كار به جار و جنجال برسد. حضور وكلاي دادگستري در امر دفاع موجب تسريع جريان دادرسي است. از سوي ديگر آيين دادرسي متضمن مسائل پيچيده است و احاطه بر مقررات آن و نيز حقوق ماهوي، براي اشخاص عادي ميسر نمي شود. تجربه و ممارست وكيل باعث مي شود، رسيدگي ها به روال قانوني رفته و تصميمات قضايي در مراجع بالاتر نقض و ابطال نشود و در نتيجه از تضييع وقت و تطويل محاكمه جلوگيري شود آنچه مهم است اين است كه دفاع در محكمه و استناد به قانون يك امر تخصصي و فني است جداي از اين وكيل مدافع در دفاع از حقوق شهروندي و احقاق مظلومان و قانون گرايي شرافت خود را سوگند اين امر قرار داده است.
روزنامه اعتماد